Z pojęciem "rehabilitacja medyczna" wiąże się w sposób nierozerwalny fizjoterapia, przez którą rozumiemy kinezyterapię, fizykoterapię i masaż.

 

KINEZYTERAPIA

Ćwiczenia bierne i czynne

Są stosowane w celu przeciwdziałania przykurczom i zniekształceniom strukturalnym, a także w celu wypracowania większego zakresu ruchomości stawów lub przynajmniej utrzymania jej na dotychczasowym poziomie. Aby zwiększyć efektywność, ćwiczenia można poprzedzić zabiegami ciepłoleczniczymi.

 

Ćwiczenia korekcyjne

Do najczęstszych wad postawy należą: plecy wklęsłe, plecy okrągłe, plecy wklęsło-okrągłe, plecy płaskie, boczne skrzywienie kręgosłupa - skolioza oraz wady stóp i kolan. Zaniedbanie ćwiczeń korygujących wady postawy może doprowadzić do zmniejszenia układu krążenia, układu oddechowego, narządu ruchu, a także do zmian zwyrodnieniowych. Zajęcia z gimnastyki korekcyjnej w znaczny sposób mogą zapobiegać powstawaniu wad postawy, bądź też likwidować je, czy zapobiegać ich pogłębianiu się. Podczas ćwiczeń korekcyjnych skupiamy się przede wszystkim na:

  • wytwarzaniu u podopiecznych nawyku utrzymywania prawidłowej postawy ciała i wykorzystywania go podczas ćwiczeń, ale także w codziennych czynnościach,
  • wzmacnianiu mięśni lub partii ciała, które są osłabione,
  • rozciąganiu mięśni przykurczonych,
  • nauce prawidłowego oddychania podczas ćwiczeń,
  • nauce kontroli i samokontroli postawy ciała.

 

Ćwiczenia oddechowe, pozycje ułożeniowe

Są stosowane w celu poprawy wentylacji płuc, ruchomości klatki piersiowej, a także oczyszczania drzewa oskrzelowego. Kiedy u dzieci lub młodzieży występują zaburzenia związane z układem oddechowym, prowadza one często do infekcji i poważniejszych chorób układu oddechowego. Głównym problemem jest zaleganie wydzielin w drzewie oskrzelowym. W celu ewakuacji wydzieliy stosuje się tzw. drenaż ułożeniowy (ułożenia ciała ułatwiające odkrztuszanie), inhalacje (często z lekami mukolitycznymi), oklepywania i wibracje klatki piersiowej.

 

 

METODY FIZJOTERAPEUTYCZNE

 

Metoda NDT Bobath

Diagnostyczno - terapeutyczna koncepcja Bobathów obejmuje zagadnienia związane z pielęgnowaniem chorego dziecka (prawidłowym podnoszeniem i noszeniem, karmieniem, ubieraniem, rozbieraniem, pilnowaniem prawidłowej pozycji podczas spoczynku, zabawy i nauki), rozpoznawaniem prawidłowych wzorców postawy i ruchu na każdym etapie jego rozwoju oraz usprawnianiem przebiegającym m.in. w formie ćwiczeń, polegających na wykonywaniu przez dziecko złożonych ruchów pod ścisłą kontrolą terapeuty.

Opracowanie programu usprawniania według metody NDT-Bobath poprzedzone jest diagnostyką zawierającą:

  • ocenę stanu funkcjonalnego (test funkcjonalny – ocena jakości wzorców posturalnych i motorycznych);
  • ocenę napięcia mięśni (rodzaj i stopień zaburzeń napięcia mięśniowego);
  • ocenę zaburzeń czucia (powierzchownego i głębokiego).

W metodzie NDT Bobath największy akcent położony jest na wyrównanie napięcia mięśniowego. Karel i Berta Bobath podkreślali znaczenie normalizacji napięcia mięśniowego, jako warunku niezbędnego dla uzyskania prawidłowej aktywności ruchowej.

Kolejny element to zmiana nieprawidłowej aktywności odruchowej, która polega na wzmacnianiu reakcji prostowania i równoważnych przy jednoczesnym hamowaniu aktywności odruchów postawy.

Podstawowym sposobem działania jest operowanie „punktami kluczowymi” – odcinkami ciała odpowiedzialnymi za układ poszczególnych segmentów ciała względem siebie, oddziałujących na jakość wzorców ruchowych. Są nimi: głowa, tułów, obręcz barkowa i kończyny górne, obręcz biodrowa i kończyny dolne. Terapeuta, uwzględniając poszczególne „punkty kluczowe”, w trakcie wykonywania ruchu może zmienić napięcie posturalne, skorygować nieprawidłowy tor ruchu, jego zakres lub tempo. W całej terapii występują tzw. systemy wspomagań:

  1. wspomaganie za głowę – terapeuta obejmuje swoimi dłońmi potylicę i żuchwę dziecka. Obracając ją powoli w przestrzeni, w odpowiednim kierunku, wyczekuje na odpowiedź i podążanie reszty ciała za ruchem głowy;
  2. wspomaganie za obręcz barkową – po objęciu otwartymi dłońmi barków dziecka terapeuta przemieszcza je w zamierzonym kierunku i oczekuje na czynny ruch głowy oraz dostosowanie się tułowia i kończyn do ruchu barków;
  3. wspomaganie za obręcz miedniczną - otwartymi dłońmi terapeuta obejmuje talerze kości biodrowej lub kończyny dolne dziecka i przemieszcza je w zamierzonym kierunku, oczekując na czynny ruch i dostosowanie się ułożenia głowy i górnych części ciała do położenia bioder.

Metoda Bobath jako bardzo logiczna, powiązana w całość, prosta w środkach, akceptowana przez dzieci jako naturalna (zgodna z ich naturalnymi potrzebami ruchowymi), wydaje się najbardziej przydatną z metod.

W terapii zaleca się jak najwcześniejsze rozpoczęcie usprawniania, najlepiej od chwili zauważenia jakichkolwiek nieprawidłowości. Podczas zajęć, dobieranych indywidualnie i dostosowanych do możliwości i etapu rozwoju psychoruchowego, zwraca się szczególną uwagę na utrzymanie kontaktu z dzieckiem, sprzyjającego prawidłowemu jego rozwojowi emocjonalnemu. Ważne jest zaangażowanie w terapię rodziców lub opiekunów dziecka, gdyż proponowane ćwiczenia powinny być kontynuowane w domu.

 

Metoda PNF

PNF (Prorioceptive Neuromuscular Facilitation; torowanie nerwowo-mięśniowe) jest terapią przede wszystkim nastawioną na pracę nad funkcją, której chory potrzebuje. W postępowaniu tradycyjnym skupiamy się na sile mięśni, zakresach ruchu – tutaj są one tylko środkiem do uzyskania celu, czyli określonej funkcji. W koncepcji PNF chorego należy postrzegać w sposób całościowy, gdzie wykorzystuje się do terapii regiony ciała, które są silniejsze bądź zdrowe. Chory powinien być partnerem fizjoterapeuty, określającym zakres swoich możliwości i granice działania. Terapia powinna być pracą bezbolesną, a terapeuta musi wzbudzać u swojego podopiecznego pełne zaufanie i w pełni go motywować. Tylko wtedy długotrwała i ciężka praca może przynieść pożądane efekty.

 

Metoda Integracji Sensorycznej

Terapia w metodzie SI wygląda jak zabawa, ale jest to zabawa „naukowa”, poprzez którą układ nerwowy i móz uczą się iintegrują wrażenia zmysłowe, nabywają doświadczenia w ich celowym wykorzystaniu. Wśród używanego sprzętu są różnego typu huśtawki, hamaki, platformy równoważne, duże piłki i wałki, deskorolki, talerze obrotowe itp. Wiele dzieci wpuszczonych do sali z takim wyposażeniem spontanicznie wybiera taki przyrząd i taką aktywność, która najlepiej służy jego układowi nerwowemu – wystarczy, że zostaną mu po temu dane odpowiednie warunki (zasada inner drive – wewnętrznego instynktu). Inne – zwłaszcza dzieci z rozmaitymi typami nadwrażliwości sensorycznej, tj. nadwrażliwe na ruch i obawiające się wysokości (niepewność grawitacyjna) – potrzebują stymulacji ze strony terapeuty.

 

Kinesiology Taping

Kinesiology Taping to metoda, która pozwala na osiąganie doskonałych rezultatów terapeutycznych przez działanie sensoryczne plastra kinesiology tape/k-active tape. W terapii wykorzystywane są plastry k-active tape, których parametry zbliżone są do właściwości ludzkiej skóry. Nazwa Kinesiology Taping pochodzi z łaciny kinesiologia - nauka o ruchu, a wiec poprzez aplikację plastra dajemy możliwość przywrócenia utraconej bądź nieprawidłowej funkcji.

Każda aplikacja jest poprzedzona badaniem, oceną układu mięśniowo-powięziowego. W metodzie tej nie można pracować według gotowych szablonów w poszczególnych schorzeniach i dysfunkcjach. Wszelakie aplikacje dobierane są indywidualnie z uwzględnieniem wskazań i p/wskazań.

Kinesiology Taping jest dobrze akceptowany przez pacjentów, jego wielką zaletą jest to, że działa zgodnie z funkcjonowaniem organizmu przez 24 godziny na dobę, a nie tylko podczas sesji terapeutycznej. Efekty nie są zauważalne tylko podczas zastosowania aplikacji, ale także po jej usunięciu. Jeżeli jest to konieczne zastosowane aplikacje nie wykluczają innych terapii – często są bardzo pomocne.

 

Fizykoterapia

U starszych dzieci można stosować zabiegi z fizykoterapii. Celem ich jest m.in. przygotowanie całego organizmu oraz odpowiednich jego części do ćwiczeń (czynnych lub biernych). Można ją stosować także podczas ćwiczeń lub po ich zakończeniu. W OREW posiadamy w pełni wyposażony gabinet fizykoterapeutyczny, w którym wykonuje się zabiegi z zakresu: elektroterapii, magnetoterapii, światłolecznictwa, laseroterapii, krioterapii oraz ultradźwięki.

 

 

Masaż

Dzieci, których rozwój psychoruchowy przebiega nieprawidłowo, z powodu ograniczonej możliwości poruszania się i zaburzonego współdziałania z matką, mają również duży niedosyt wrażeń czuciowych. Dlatego trzeba pamiętać o dostarczaniu ich w odpowiedni sposób. Można to osiągnąć wykonując systematycznie masaż całego ciała.

Odpowiednio dobrany masaż reguluje napięcie mięśniowe, łagodzi dolegliwości bólowe, likwiduje obrzęki, a tym samym przygotowuje ciało do ćwiczeń. Należy jednak pamiętać, że intensywność dostarczanych dziecku bodźców dotykowych musi być dostosowana indywidualnie i bardzo stopniowo zwiększana w miarę ich lepszej tolerancji.

W naszej placówce wykonujemy masaż klasyczny, masaż segmentarny, drenaż limfatyczny, a także masaż przyrządowy.

 

 

Hydroterapia

Hydroterapia - inaczej nazywana wodolecznictwem, to dział fizjoterapii, który wykorzystuje lecznicze właściwości wody. Zabiegi wodolecznicze związane są przede wszystkim z oddziaływaniem na organizm temperatury wody, a także ciśnienia hydrostatycznego (czasami również właściwości chemicznych wody). Te dwa główne czynniki są indywidualnie dopasowywane i regulowane tak, aby uzyskać pożądany efekt. Zabiegi wykonywane są seriami, a czas trwania jednego w zależności od celu może trwać od 15 do 30 minut.

Ogólne działanie zabiegów wodoleczniczych:

  • zmniejszenia napięcia mięśniowego;
  • zmniejszenie bądź likwidacja bólów kostno-stawowych / mięśniowych;
  • likwidacja obrzęków;
  • poprawa pracy układu krążeniowego i oddechowego;
  • poprawa ukrwienia tkanek.

Zabiegi wodolecznicze działają również relaksująco, odprężająco, a przede wszystkim przynoszą naszym podopiecznym wiele zabawy i radości.

W naszym OREW dysponujemy bardzo dobrze wyposażoną "hydroterapią". Wykonujemy - hydromasaże, kąpiele perełkowe oraz wirówki na kończyny dolne i górne.